اثر کاشت دیرهنگام و محلول پاشی نیتروژن بر عملکرد دانه و روغن کلزا در شرایط آب و هوایی اهواز

به منظور بررسی اثرکاشت دیر هنگام و محلول‌پاشی نیتروژن برعملکرد، اجزای عملکرد و کیفیت کلزا رقم هایولا 401، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در پاییز سال زراعی 93- 1392 در مزرعه‌ دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه زمان کاشت: 6 آذر، 26 آذر و 9 دی به عنوان فاکتور اصلی و محلول‌پاشی نیتروژن در سه مرحله رشدی روزت، غنچه‌دهی و گل‌دهی به همراه یک تیمار شاهد (بدون محلول‌پاشی) به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که بالاترین عملکرد دانه (3406 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد روغن (1481 کیلوگرم در هکتار) از تاریخ کاشت اول بدست آمد. تأخیر در کاشت باعث کاهش معنی‌دار عملکرد دانه، تعداد خورجین در واحد سطح، وزن هزار دانه، روز-درجه رشد تا گلدهی، تعداد روز تا گل‌دهی، طول دوره گل‌دهی تا رسیدگی، کارایی مصرف نیتروژن و میزان روغن دانه و افزایش دمای سایه‌انداز گیاهی گردید. محلول‌پاشی نیتروژن باعث افزایش معنی‌دار عملکرد و اجزای عملکرد دانه کلزا گردید. محلول‌پاشی در زمان غنچه‌دهی بالاترین عملکرد دانه، تعداد خورجین و وزن هزار دانه را در بین تیمار‌های زمان محلول-پاشی دارا بود، اما باعث کاهش میزان روغن دانه گردید. براساس نتایج بدست آمده تاریخ کاشت اول و محلول‌پاشی در مرحله غنچه دهی به جهت تولید حداکثر عملکرد دانه و عملکرد روغن، تیمار برتر در شرایط آزمایش حاضر بودند. نتایج کلی آزمایش نشان داد که محلول‌پاشی نیتروژن در مرحله غنچه‌دهی باعث جبران کاهش عملکرد و روغن دانه ناشی از تنش گرمای حاصل از کاشت دیر هنگام تا حد 31 و 34 درصد گردید.